Intern Bunkernummer |
KH M 10 |
Lokatie |
|
Toegankelijkheid |
Enkel dakplaat beperkt zichtbaar, rest steekt onder het maaiveld |
|
Aantal kamers |
|
Type bunker |
Kleine manschappenbunker - verschansing |
|
| Routebeschrijving om deze bunker te vinden: |
- De bunker is het meest eenvoudig terug te vinden op het uiteinde van de Dijkgraafstraat komende van de de Hazegrasstraat te gaan en daar naar rechts af te wijken.
- Eenmaal voorbij een tweede zuidelijke afbuigende knik in de dijk (voorbij 3 grotere structuren), is dit de 2e van 3 kleinere structuren die het best teruggevonden zullen worden vanaf de bovenkant van de dijk.
- Let op, de kleine manschappenbunkers - verschansingen, zoals deze zijn vaak vanaf de benedenkant van de dijk gewoon niet zichtbaar. Omgekeerd durven sommige manschappenbunkers wel eens moeilijk te zien te zijn vanaf de bovenkant van de dijk.
|
| Oude Bunkerkaarten en nummeringen van toepassing op deze bunker |
- Omdat er van de structuren van de Hollandstellung niet echt een eenduidige nummering bestaat, is het natuurlijk vervelend dat deze die er mogelijks al van bestaan op de duur allen door elkaar worden gebruikt en we op de duur het bos door de bomen van nummeringen niet meer zien staan. Dit zijn alvast de nummeringen die ik ken van deze bunkers:
|
Kaart: de Hollandstellung - Sector Marinegedeelte
De moeilijkheid bij deze kaart, is dat ze niet altijd nummert per structuur maar soms per cluster van structuren. Dit vermoeilijkt natuurlijk het weten of men alle structuren wel degelijk heeft gevonden.
(Kaart: Collectie Alain Van Geeteruyen)
Deze structuur is er op terug te vinden als (18++). Het is de 8e structuur van het "Stützpunkt Wilhelm" komende van de Graaf Leon Lippensdreef. Dit ene nummer omvat hier in totaal 9 verschillende structuren.
Het is de 2e van 3 van dergelijke structuren op dit zuidelijk afbuigend stukje dijk. De structuren ligt aansluitend op elkaar, beginnend van de koppen van de dijk nabij KH M 08, een manschappenbunker met uitwendige MG post. Deze fiche is van de structuur die sommige momenten van het jaar, het slechtst terug te vinden is. De structuur zit ingesloten tussen 2 gelijkaardige structuren, namelijk KH M 09 en KH M 11. Beiden eveneens twee kleine manschappenbunkers - verschansingen.
|
|
|
| Huidig kadastraal perceelnummer waar de bunker bijhoort en werd gebouwd: |
- Gemeente Knokke Heist, Sectie G, kadastraal perceel 711h
|
Meer gedetailleerde kadasterschets en luchtfoto (2021).
Op deze kadaster - luchtfoto, zie je mits enige uitleg 5 structuren liggen. Volledig bovenaan (wit vak), is de fraaie manschappenbunker KH M 06. Vlak daarbij, letterlijk in de hoek van de dijk, ligt nog een manschappenbunker met bijhorende uitwendige MG stelling, KH M 08. Daarnaast liggen er op het zuidelijk afbuigend gedeelte van de dijk nog 3 gelijkaardige kleine manschappenbunkers - verschansingen. De eerste, KH M 09 ligt ter hoogte van het kleine oversteekje over de gracht meest noordelijk (ter hoogte van de aanduiding G711h). De 3e structuur is meer zuidelijk vlot zichtbaar in de dijk. Dat is KH M 11. De hier getoonde structuur ligt er amper zichtbaar tussen deze 2 nog in. We kijken hier op de oostelijke zijde van Stützpunkt Wilhelm.
|
|
|
| Meer details over de originele eigenaars en de aktes behorende bij deze bunker: |
- De originele eigenaars van locaties waar Duitse bunkers werden gebouwd, werden niet zoals bij de bouw van Belgische bunkers in het interbellum onteigend. Zij hadden gewoon pech en de Duitse bezetter eigende zich de grond toe en bouwde er op wat hij er wilde opzetten. Men had daar als burger weinig over te klagen en kreeg dus op die manier een In veel gevallen giftig Duits cadeau.
- Na de oorlog werden deze bunkers dan ook automatisch opnieuw eigendom van wie er origineel eigenaar van was voor de opeising gezien zij daar nooit voor onteigend waren.
- Zeer zelden zijn daar na de oorlog van Belgische kant schadevergoedingen voor betaald omdat de aanwezigheid van de structuren soms wel meer dan storend was voor de originele eigenaars of omdat de structuren interessant waren om over te nemen als Belgische bunkers naar de toekomst toe (is zelden gebeurd voor alle duidelijkheid)
- Het stond de eigenaars dan ook, zeker in de beginperiode na WOI, vrij daar mee te doen wat hij wou, al was afbreken zelden een optie omdat daar zeker op die momenten de middelen niet toe bestonden.
- De bunker maakt deel uit van de Nieuwe Hazegraspolderdijk en zal dus allicht wel staatseigendom zijn.
|
Luchtfoto 1971 www.geopunt.be
Oude luchtfoto uit 1971 van de zone waar deze bunker staat. Deze bunker dient gezocht rechts van het kruispuntje waar de Dijkgraafstraat aansluit bij de Nieuwe Hazegraspolderdijk. Hij ligt voorbij de knik waar de dijk nog eens zuidelijk afbuigt.
Men ziet zeker deze kleine en sterk overgroeide structuren niet liggen op deze kaart. De resolutie van de foto is sowieso te klein om hier vlot de bunkers op te zien. Wel valt op dat de cluster van Stützpunkt Wilhelm blijkbaar origineel stopte waar toen nog een waterloop uitkwam bij de Nieuwe Hazegraspolderdijk. Deze is heden in elk geval gedempt.
Een meer actueel zicht kan u zien als ondergrond van de hierboven geplaatste kadasterschets.
|
|
|
| Localisatie van de bunker op de bunkerlinie: |
- Het betreft een structuur op de voorlinie van de Hollandstellung, kortbij de Nederlandse grens dus.
- Deze bunker is te beschouwen als de 8e van 9 structuren die allen deel uitmaken van het "Stützpunkt Wilhelm".
- Aan beide zijdes van deze structuur lig nog een gelijkaardige structuur op zeer beperkte afstand van elkaar op de kop van deze dijk.
|
Functie van de bunker op de linie (link met eventueel andere structuren) |
- Een klein manschappenverblijf en tevens ook te beschouwen als een kleine verschansing in de dijk.
- Deze structuren staken in het algemeen beperkt boven de dijk uit zodat ze een bijkomende verschansing boden.
|
| Structuur van het bunkertje: |
- kleine structuur met beperkte schuilruimte.
- Volgens Duitse terminologie allicht een "Unterschlupf für ein Trupp".
|
Bouwplannen horende bij deze bunker |
Grondplan
Dit is een op de linie tussen Knokke tot Fort Sint Donaas (Lapscheure) zeer courant voorkomend type bunkertje. (Schets: KLM)
|
|
|
Omschrijving van het bunkertje: |
- Het is alvast een bunker deel uitmakend van het gedeelte van de linie opgetrokken door de Duitse Marine. Voor meer details over de specifiek daarbij toegepaste bouwprincipes, zie deze link.
- Het type schuilstructuur heeft 1 vrij zware betonnen zijde in vijandelijke richting. Ook de dakstructuur is nog vrij dik uitgevoerd. Voor de rest is er enkel een kleine schuilstructuur, geschikt voor een aantal gezeten personen of bv het opbergen van munitie. Dit zijn wat ze gaan bestempelen als Sitzbunker.
- Aan de achterzijde waren er normaal ijzeren luiken om de toegang tot de structuren te kunnen afsluiten.
- Dit impliceert in elk geval dat hij volledig als een monoliet ter plaatste gestorte gewapende betonnen structuur is opgetrokken.
- Aan de buitenzijde ziet men heden van dit type structuren meestal enkel nog de bovenplaat omdat ze heel vaak totaal verdwijnen in de ondergrond door ophogen van het terrein of de dijken door de jaren heen.
- Ook hier is die situatie zo
|
| Actuele toestand van deze bunker: |
- Voorlopig is van deze structuur enkel de dakplaat te zien.
- De toestand van het lager gelegen interne gedeelte is totaal niet te zien.
- Er is totaal niet geweten hoe intact de structuur nog is voor wat nog in de ondergrond steekt.
|
| Draagt de bunker nog sporen van strijd: |
- Voorlopig gezien grotendeels onder het maaiveld, onbekend.
|
| Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan dit bunkertje: |
Foto's van deze bunker
Eigen prospecties in 2016 |
Dit is een blik van beneden de dijk ter hoogte van deze structuur. Let op, we zitten hier aan de kant de overzijde van waar de bunkers te zoeken zijn maar op de top zit wel degelijk deze structuur. Die kleine nissen ga je heel vaak missen bij het wandelen als je ze probeert van beneden terug te vinden.
|
|
|
Dit is een zicht van op de kop van de dijk. In de achterhoek zien we de knik in de dijk waar de manschappenbunker met uitwendige MG-opstelling KH M 08 staat. De wegel vertrekkend vanaf de Graaf Leon Lippensdreef langs de dijk loopt dus op deze foto links (niet rechts).
|
|
|
Dezelfde amper nog zichtbare structuur vanaf de andere zijde gezien.
|
|
|
|
|
Specifieke bijkomende interessante bronnen:
|
|
|
